In de gemeente Hoogeveen mogen mensen die 65 jaar en ouder zijn gratis met de bus. Die regeling geldt sinds 1 januari en duurt in elk geval tot en met 31 maart. Van die drie maanden van het experiment is er inmiddels één verstreken, en initiatiefnemers Gerard Fidom en Rolien van de Belt constateren tot hun spijt dat de gratis bus voor 65+ zo ongeveer het beste bewaarde geheim van Hoogeveen schijnt te zijn…. Dat moet anders en dat kan beter, want niet alleen is het jammer van de € 25.000 die de gemeente aan het experiment betaalt, maar ook wordt het doel zo niet bereikt: méér mobiliteit voor ouderen!
Nog in de tijd van de bekende blauwe busjes heeft een aantal raadsleden een opzetje bedacht voor gratis, of heel goedkoop openbaar vervoer in de stad. Samen met toenmalige exploitant MTI werd een plan gesmeed waarbij óf iedereen heel goedkoop – en gemakkelijk – met de bus kon, óf tijdens speciale weekenden, koopavonden en andere gelegenheden zelfs geheel gratis. De kosten van enkele tienduizenden euro’s leken niet het probleem te zijn. De voordelen waren immers talrijk: een verbetering van de mobiliteit van met name mensen die niet (altijd) de beschikking hebben over een auto, vermindering van de parkeerdruk in het centrum en bijvoorbeeld bij het station (P+R) juist wanneer het erg druk is. En last but not least ook meer bekendheid van de bus en een beter imago, waardoor het gebruik verder zou toenemen.
Mooie gedachten en ook best reëel, want voorbeeldgemeenten in met name Vlaanderen en een aantal experimenten in Nederland stemden hoopvol! Ook MTI-directeur Jaap Zwama was enthousiast. Hij had immers met de blauwe busjes ook al beoogd vooral veel service aan de busgebruiker te verlenen, onder andere door uitgekiende routes en een innovatief en handig tariefsysteem te introduceren in de verder traditionele openbaar vervoerwereld. Roeien tegen de stroom in, zo leek het echter.
Hetzelfde lot trof diverse voorstellen van Fidom in de gemeenteraad. Een oproep in het voorjaar van 2004 werd gevolgd door een motie in de Raad bij de bergotingsbehandeling in november van dat jaar. Er was een brede steun, maar toenmalig wethouder Stoefzand wist de oproep van de Raad niet in daden om te zetten. Een jaar later diende Fidom een aangepaste motie in, nu vooral gebaseerd op gratis busvervoer voor de doelgroep 65+, waarmee inmiddels in verschillende gemeente goede ervaringen waren opgedaan. Opnieuw een raadsbrede steun, maar het werd wachten tot de begrotingsbehandeling van nóg een jaar later (november 2006) voor wethouder Bargeman kon toezeggen dat de motie nu uitgevoerd zou worden; als experiment van drie maanden.
Verschillende fracties (PvdA, Gemeentebelangen, VVD) achtten deze periode aan de erg korte kant, vandaar dat aangedrongen werd op een goed en gedegen communicatie naar de doelgroep van 65+’ers. GroenLinks heeft bij het schijnbare uitblijven daarvan onlangs nog weer aan de alarmbel getrokken, waarop de wethouder toezegde een uitgebreide reclamecampagne te lanceren. De constatering eind januari is dat hiervan nog geen spoor valt te ontdekken; behalve één keer een berichtje in het Torentje is er nog geen ruchtbaarheid aan het gratis openbaar vervoer gegeven.
Fidom en Van de Belt hebben inmiddels bij openbaar vervoer specialist Pietjan Wippoo van ROVER Drenthe geïnformeerd hoe het zat met het gebruik. Wippoo meldde dat Conexxion zelf onlangs tellingen had gehouden, en dat hij persoonlijk een paar ritten had meegemaakt. Helaas bleken de bussen en busjes erg leeg….
Experimenten in Ameland, Delft en Tilburg (zie referenties) zijn inmiddels erg succesvol. Rolien van de Belt is er daarom vast van overtuigd dat het experiment ook in Hoogeveen zal slagen. Wanneer de mediacampagne op gang komt en er met meer gebruikers ook mond-tot-mond reclame gemaakt wordt, neemt het gebruik van de bus vanzelf toe.
Het lijkt wel het overwegen waard de proefperiode te verlengen. Door eigenlijk alle fracties in de Raad is die wens geuit. Gezien het lage gebruik tot nu toe en de – dus – geringe kostenderving van het vervoerbedrijf lijken die onderhandelingen eerder een formaliteit. Het OV-bureau Groningen Drenthe, verantwoordelijk voor het busvervoer, had gerekend op een behoorlijk aantal ritten per 65’er. Nu die voorlopig niet gemaakt zijn, maar wel de komende maanden met een paar extra reizigers per bus(je) wordt gerekend, is het budget in principe toereikend om een groot deel van dit kalenderjaar te overbruggen!
Informatie:
Gerard Fidom, 06-21 524 732
Rolien van de Belt, 06-10 928 134
Pietjan Wippoo, ROVER Drenthe:
0528- 268 924
06-51 250 212
Het raadsvoorstel
Staat op www.hoogeveen.nl via zoekterm “gratis ov” kun je bij het raadsvoorstel komen
Referentieprojecten die het succes van Gratis OV aantonen:
Gratis bus in Delft op zaterdagen: www.connexxion.nl
Gratis bus op Ameland: www.openbaarvervoerinboskoop.nl
Gratis OV algemeen:
Encyclopedie Wikipedia: Gratis_openbaar_vervoer
website gratis OV-goeroe Michel van Hulten: www.gratisopenbaarvervoer.nl
Kennisplatform Vervkeer en Vervoer (van Min VenW): www.kpvv.nl
Actie oproep SP: www.sp.nl