Voorzitter,
De laatste begroting voor deze raadsperiode. Na het ploegen, zaaien en schoffelen is het nu tijd om te oogsten. Dat zien we o.a. terug in een nieuwe brandweerkazerne, de aanpak van de sportvoorzieningen in Hollandscheld en de andere dorpen en de bouw van een nieuw zwembad. Als we terugkijken zien we dat er op heel veel terreinen mooie resultaten zijn gehaald en we zien in deze begroting veel ambities die raken aan waar het ook GL om gaat: een sociaal, duurzaam en toekomstgericht Hoogeveen. Tegelijkertijd maken we ons zorgen over hoe stevig de basis in de toekomst is waarop deze ambities rusten. Juist nu we de afgelopen jaren landelijk vooral heel veel afbraak zien. De zorg wordt ter discussie gesteld en in toenemende mate wordt vastgesteld dat jongeren vaker depressief zijn. Bestaanszekerheid, welzijn, wonen in een betaalbare woning waarbij de energielasten je niet “onderwater laten staan” en een gezonde leefomgeving zijn geen luxe. Ze vormen de fundamenten onder een eerlijke en leefbare samenleving
Bestaanszekerheid en armoedebestrijding Te veel inwoners ervaren financiële stress of leven in armoede. GroenLinks waardeert dat Hoogeveen inzet op het voorkomen, verzachten en duurzaam oplossen van armoede, want we zien dat de vicieuze cirkel moeilijk te doorbreken is. We roepen het college op om de integrale aanpak voort te zetten en uit te breiden, juist nu jongeren en zzp’ers steeds vaker in de schulden raken. Bestaanszekerheid is meer dan een uitkering; het is zekerheid over wonen, gezondheid en toekomst. En die zekerheid moeten we in Hoogeveen samen garanderen.
Welzijn en jonge mantelzorgers We zien een groeiende druk op de sociale basis. Steeds meer mensen zorgen voor elkaar, soms noodgedwongen. GroenLinks wil dat we die zorg erkennen en ondersteunen, zeker bij jonge mantelzorgers.
Zij dragen vaak te vroeg een te zware last. Wij vragen het college om te zorgen voor structurele aandacht voor deze kwetsbare groep die vaak onzichtbaar is maar op latere leeftijd een groot risico loopt op diverse leefgebieden. We willen die aandacht graag in beleid, onderwijs en zorgnetwerken terugzien. Niet als bijzaak, maar als prioriteit in het sociaal beleid. Daarnaast vragen we het college om na te gaan of de Valtes app, die jongeren kan ondersteunen als zij mantelzorger zijn, een optie is die kan worden ingezet.
GALA en het sociaal domein Een groot deel van onze preventieve inzet, denk aan Welzijn op Recept, het programma Vitale Ouderen, en de aanpak Mentale Gezondheid bij jongeren wordt mogelijk gemaakt via het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). Voorzitter, GroenLinks heeft zorg over het vervolg als deze regeling eind 2026 afloopt: wat gebeurt er als het GALA-akkoord eind 2026 stopt? Deze middelen zijn tijdelijk, maar de problemen die ermee worden aangepakt zijn structureel. Het kan niet zo zijn dat lokale initiatieven voor gezondheid, welzijn en preventie straks wegvallen door Haagse willekeur. Wij vragen het college om tijdig scenario’s te ontwikkelen en er bij het Rijk aan te dringen op structurele financiering van deze taken.
Duurzaamheid en milieu GroenLinks is positief over de inzet op duurzaamheid, vergroening en biodiversiteit. Het Hoogeveens Isolatieoffensief laat zien dat klimaatbeleid ook sociaal kan zijn door juist inwoners met een smalle beurs te helpen verduurzamen. We moedigen het college aan dit beleid verder uit te bouwen, met meer focus op circulaire economie, schone energie inclusief energiehubs en lokale biodiversiteit. Tegelijk willen we waarschuwen: de druk van woningbouw en infrastructuur mag niet leiden tot minder groen. We gaan er van uit dat Hoogeveen de nieuwste positieve inzichten over wonen in een groene wijk meeneemt en de uitdaging aangaat om bij woningbouwprojecten groen een belangrijke plaats in te laten nemen. Een gezonde leefomgeving is net zo belangrijk als betaalbare woningen. Dat maakt ook dat we het aangehouden amendement m.b.t. het verhogen van het budget voor het aanvalsplan biodiversiteit in iets aangepaste vorm opnieuw zullen indienen.
Tot slot Voorzitter, GroenLinks ziet een Hoogeveen dat in beweging is en we willen ons er hard voor maken dat iedereen mee kan bewegen. Dat vraagt om beleid dat niet alleen kijkt naar stenen en cijfers, maar naar mensen, naar wat ze nodig hebben om zich zeker, gezond en verbonden te voelen. Want pas als bestaanszekerheid, welzijn én duurzaamheid hand in hand gaan, bouwen we aan een gemeente die recht doet aan iedereen. Nu en in de toekomst.
Dank u wel.