Terwijl een grote groep Martiners in Hoogeveen verbleef waren er twee raadsleden die de omgekeerde reis aflegden. Anno Wietze Hiemstra en Rolien van de Belt reisden op donderdag 14 mei naar de zusterstad van Hoogeveen in Slowakije. Als gast van de gemeente Martin bezochten zij, met nog 6 andere delegaties van zustersteden uit Duitsland, Rusland, Hongarije, Servië, Tsjechië en Rusland de zogenaamde “Martinerdagen”.
Na een turbulente vliegreis, een autospeurtocht door
Boedapest (de bewegwijzering is daar niet zoals wij dat in Nederland gewend
zijn) en een autorit van 4 uur was er het welkom in Hotel Victoria. Het
programma begon direct met het welkom heten van de gasten door de
vice-burgemeester en de gemeentesecretaris. De gasten stelden zich aan elkaar
voor en het programma voor de komende dagen werd nog even doorgenomen. De
Russen en de Hongaren hadden een eigen tolk meegenomen, voor de anderen werd
het Slowaaks omgezet in het Duits of Engels en vice versa. Tijdens en na het welkomstdiner
bestond alle gelegenheid om nader kennis te maken met elkaar en om door te
spreken over actualiteiten en de werking van o.a. de verschillende politieke
systemen. Men vond het opvallend dat leden van een oppositiepartij en een
coalitiepartij op persoonlijk vlak vriendschappelijk met elkaar omgaan.
De vrijdag begon met een officieel welkom in het
gemeentehuis van Martin waarbij de vlaggen van alle bezoekende landen waren
uitgehangen. De delegaties werden welkom geheten door de vice-burgemeester en
enkele topambtenaren. In zijn openingswoord verontschuldigde hij de
burgemeester die vanwege familieomstandigheden niet aanwezig kon zijn. De
vice-burgemeester begroette de delegaties als vrienden van de stad Martin en de
bevolking. Sinds lang (met Hoogeveens sinds 1990, daarmee tevens de oudste
stedenband) bestaan er uiterst vriendschappelijke contacten tussen
vertegenwoordigers van de gemeenten en de bevolkingen. De vice-burgemeester
refereerde verder aan alle werkterreinen zoals zorg, sport, afvalinzameling,
economische ontwikkeling e.d. die de komende dagen aan bod zouden komen en
waarover met elkaar doorgesproken kon gaan worden. Tijdens het gehele bezoek,
maar ook tijdens het officiële welkomstmoment, werd aandacht gevraagd voor de
kandidatuur van Martin als culturele hoofdstad van Europa in 2013. Martin is
doorgedrongen tot de eindstrijd en lijkt een goede kans te maken. Wanneer de
missie van Martin succesvol is zullen ook de regiogemeenten en de partnersteden
bij de activiteiten betrokken worden.
Alle delegaties voerden kort het woord na de speech van de
vice-burgemeester. Namens Hoogeveen sprak Anno Wietze Hiemstra enkele woorden
in het Slowaaks en het Duits. Na een introductie bedankte hij de gastheren voor
de uitnodiging en de hartelijke en gastvrije ontvangst. Hij verwees naar een
grote groep mensen uit Martin die op dat moment in Hoogeveen verbleven in
verband met de multiculturele markt en refereerde aan de titel Culturele
Hoofdstad van Drenthe die Hoogeveen dit jaar heeft. Verder sprak hij de wens
uit dat de goede verstandhouding en binding tussen de gemeenten en de
bevolkingen mede door dit bezoek verder verstevigt zouden worden. De Russische
woordvoerder sprak even krachtig als oud-president Poetin en gebruikte een met
houtsnijwerk bewerkt “notitieblok”. Alle aanwezigen kregen en passant een
uitnodiging voor een tegenbezoek aan Rusland.
Als afsluiting van de officiële ontvangst werden over en
weer geschenken uitgewisseld. Het mes dat de Tsjechische delegatie in een
doosje bij een aantal boeken had gestopt, zou later nog voor problemen bij het
inchecken op het vliegveld zorgen….
Na dit ceremonieel was het de bedoeling dat de verschillende
groepen in gesprek zouden gaan met ambtenaren over diverse ontwikkelingen en
projecten in Slowakije. De Hoogeveense raadsleden hadden echter meer
belangstelling voor het in de praktijk kennismaken met zaken en werden, op hun
verzoek, meegenomen naar een centrum voor kinderopvang en het weeshuis van
Martin. In het centrum voor kinderopvang verblijven kinderen van 2 tot 6 jaar.
Tussen de middag krijgen ze warm eten op “school” en gaan ze allemaal slapen in
een eigen bed. Nadat ze 6 jaar geworden zijn gaan de kinderen naar een
basisschool. In het weeshuis van Martin verblijven gezonde en gehandicapte
kinderen die achtergelaten zijn door hun ouders of waarvoor de ouders niet
zorgen kunnen. Kinderen krijgen in het weeshuis een zo normaal mogelijke
opvoeding in een huiselijke omgeving. Waar mogelijk worden kinderen
teruggeplaatst bij hun ouders, worden ze ondergebracht bij pleegouders of
worden ze geadopteerd. Bij beide instellingen viel op hoe modern de inrichting
van de (typische Oostblok) gebouwen was, evenals de toewijding van het
personeel in de zorg voor de aan hen toevertrouwde kinderen. De aanblik van een
aantal zeer zwaar zieke kinderen was behoorlijk confronterend.
Door een enorme onweersbui viel het middagprogramma in
duigen. Beide raadsleden kregen daardoor de kans om met de gehuurde auto en
onder begeleiding van een enigszins Engelssprekende medewerker van de gemeente
Martin, nader kennis te maken met de stad. Tijdens de rondrit werd een kijkje
genomen in een “Roma-wijk”. In verschillende kleine enclaves wonen groepen
zigeuners. De erbarmelijke staat van de kleine woningen en de omgeving was
opvallend. De vele zigeuners die in Slowakije wonen worden geconfronteerd met
veel problemen op het gebied van werkloosheid, onderwijs en gezondheid.
Na een korte stop bij het huis van de “gids” en een
hartelijke ontmoeting met diens familie werd een kijkje genomen in de raadszaal
van de gemeente. Hierbij viel de omvang van de raadszaal op. De zaal leek op de
zaal van de Tweede Kamer. Volgens onze “gids” namen burgers regelmatig deel aan
politieke discussies. In de hal van het gemeentehuis waren foto’s van alle raadsleden
van Martin opgehangen en er stonden vitrinekasten met informatie en
hebbedingetjes van de partnersteden, waaronder Hoogeveen.
In de namiddag werd een optreden van een traditioneel
Slowaakse dansgroep bezocht. ’S avonds volgde een bezoek aan het lokale
openluchtmuseum en een feest met zigeunermuziek. Tijdens deze feestelijke en
informele avond kwamen alle leden van de delegaties los. Het bij sommigen nog
aanwezige ijs werd gebroken en opeens bleken toch veel meer leden van andere
delegaties enigszins Duits of Engels te kunnen spreken. Er werd gedanst, het
nodige genuttigd en er werden leuke en inhoudelijke gesprekken gevoerd en
nieuwe contacten gelegd. Nadat in de kleine uurtjes de goulashsoep op tafel
verscheen was het feest voorbij.
Op zaterdag stonden een aantal sportieve activiteiten op het
programma. In de ochtend was er een fietstocht van 20 kilometer waarvoor
Rolien van de Belt en enkele Tsjechen zich hadden ingeschreven. Rolien kwam er
al snel achter dat fietsen in het heuvelachtige Slowakije even iets anders is
dan een spinningles in de sportschool maar haalde toch in een nette tijd de
eindstreep. De rest van de groep bezocht het oudste gymnasium van Slowakije,
waarbij de prille zelfstandigheid van Slowakije en de turbulente recente
geschiedenis (afscheiding van Hongarije, eerste wereldoorlog, tweede
wereldoorlog, communisme, afscheiding van Tsjechië) nadrukkelijk aan bod kwam.
Tussen de middag stond een officiële ontmoeting met
bestuurders uit de regio van Martin op het programma en konden alle delegaties
een voor een hun opwachting op het podium van de fietstocht maken. Door alle
delegaties werd aan de burgemeester van Martin een brief overhandigd, waarin de
steun voor de kandidatuur van culturele hoofdstad van Europa werd onderstreept.
In de middag kwam Anno Wietze Hiemstra samen met enkele
Tsjechen, Serven en de vice-burgemeester in actie tijdens een survivalachtige
activiteit, waarbij men zich moet verplaatsen met behulp van touwen. En dit
vaak op grote hoogte!
‘S avonds vond in de
plaatselijke kunstgalerie de uitreiking van prijzen voor een internationale
tekenwedstrijd voor kinderen plaats. Helaas had Hoogeveen geen tekeningen
ingezonden. De bijbehorende expositie was een lust voor het oog.
Aansluitend was ter afsluiting van het bezoek een gala-avond
georganiseerd. Hier vond een uiterst prettig en ontspannen ontmoeting plaats
met tal van genodigden uit Martin, evenals met raadsleden, ambtenaren en
politiefunctionarissen. Er was alle ruimte voor nadere kennismaking en
inhoudelijke gesprekken. Tijdens de avond brak ook een door de gemeente Martin
gesubsidieerd muziekfestijn los. Martiner raadsleden lieten de Hoogeveense
raadsleden de hoofdstraat (die verdacht veel lijkt op die van Hoogeveen) zien
waarop een groot en professioneel muziekpodium was geplaatst en waarop tot diep
in de nacht voor honderden mensen popmuziek ten gehore werd gebracht. De avond
en het bezoek van de delegaties werd afgesloten met vuurwerk.
Het was een bezoek dat duidelijk heeft gemaakt dat de
ontwikkelingen in Martin de laatste jaren niet stil hebben gestaan, dat op
basis de opgedane contacten op basis van gelijkwaardigheid samengewerkt kan
worden op tal van terreinen en dat we in Hoogeveen nog wat kunnen leren van het
Europees-denken dat in Martin maar ook bij de andere delegaties gemeengoed.
De Hoogeveense raadsleden vertrokken zondagochtend vroeg uit
Martin. Zonder veel zoeken werd de luchthaven van Budapest gevonden en ook het
inchecken verliep probleemloos. Echter, toen zij aan boord wilden gaan bleek er
een probleem te zijn met de bagage van Anno Wietze. Hij moest naar de Security
….. En het vliegtuig ( ready for take-off) moest wachten. Men had namelijk een
mes in zijn koffer gezien. Bij opening van de koffer was er echter geen mes te
bekennen en uiteindelijk kon men de terugreis naar Amsterdam aanvangen. Daar
aangekomen bleek er wel degelijk een mes in de koffer te
zitten….relatiegeschenkje van de Tsjechische vrienden…….