Begroting 2019-2020
Dank u, voorzitter
Als één van de laatste kleinere partijen aan de beurt zijn voor de algemene beschouwingen is natuurlijk in alle opzichten een uitdaging. Heel veel is al gezegd en benoemd, én je moet ook nog iets roepen wat na lang luisteren nog de aandacht heeft. Dus, ik ga mijn best doen.
GroenLinks richt zich op punten die wij in ons verkiezingsprogramma als speerpunt hebben benoemd. Op een paar daarvan. Wij hebben een aantal speerpunten die gewoon bij ons als partij horen, zoals bijvoorbeeld duurzaamheid.
Over duurzaamheid gesproken: bij het debat over zonne-parken, maar ook bij die over het rapport van de Rekenkamer, werd alweer duidelijk hoe belangrijk het is om zorgvuldig balans te vinden tussen doelstelling en de middelen om die doelstelling te behalen. Heiligt het doel altijd de middelen? Wij vinden van niet. Dat je iets KAN doen, wil nog niet zeggen dat je het ook MOET doen. Gezond verstand en verder nadenken zou altijd moeten prevaleren.
Ik wil graag verder gaan met een quote, een stelling: “Privilege is als jij denkt dat iets geen probleem is, omdat het voor jou persoonlijk geen probleem is”. We kunnen dat op meerdere zaken toepassen.
Sinds maart ben ik raadslid, ik merk dat we hier soms eigenlijk onze eigen wereld hebben gecreëerd. Soms zitten we hier met zijn allen in een bubbel en als je niet uitkijkt, verliezen we het contact met de buitenwereld en de buitenwacht. En dat zijn nu net de mensen voor wie we hier zitten. Dus, als iets voor jou persoonlijk geen probleem is, wil dat niet zeggen dat het probleem niet bestaat -dat wil alleen maar zeggen dat jij dat probleem niet aan den lijve ondervindt.
Voorzitter,
GroenLinks vindt het belangrijk dat er evenwicht is in wat wij als fractie, als partij, willen bereiken en wat wij horen van onze buitenwacht, onze achterban. Dat zou toch op één lijn moeten liggen, in ieder geval in meer of mindere mate. En onze doelstellingen en ambities, daar willen wij weer iets van terugzien in de begroting.
Wij erkennen dat het college met deze begroting al veel zaken heeft benoemd, die wij ook belangrijk vinden. Maar wij willen toch zeker een paar punten uitlichten.
Over duurzaamheid, energietransitie en aanverwante zaken: dat is heel breed.Het college heeft daarin ook een ambitie die steeds hoger lijkt te worden.
Dat juichen we toen, maar nogmaals: dit moet niet ten koste van alles gaan.
We zijn blij dat er nu het voornemen is een pas op de plaats te maken en dat aanvragen voor zonneparken in de wacht worden gezet tot de ‘Afwegingskader Zonne-energie’ is herzien. Wij adviseren ook om de Regionale Energie Strategie van de provincie goed in de gaten te houden. De provincie heeft ook een taak en verantwoordelijkheid in en moet de coördinatie oppakken, zodat er een goede afstemming tussen de gemeenten onderling is.
Het is de bedoeling dat we in 2020 14% van de doelstelling hebben gerealiseerd: voor we het doorhebben, is het al zover. “Time flies when you’re having fun” zeggen ze weleens, we hopen dat dat ook voor de zonneparken geldt. En als we dit slim aanpakken, kunnen we ook de meest efficiënte stappen zetten. Ik benoem nog even 3x lokaal, waarbij lokale initiatieven voorrang hebben: lokaal aanbesteden, lokaal plaatsen en lokaal profiteren. Goed voor doelstelling, draagvlak en draagkracht.
Bij het dossier over de zonneparken gaf het college in de reactienota aan, dat het aantal daken in de gemeente Hoogeveen niet toereikend was om de beoogde doelstelling te behalen. Dus: die stap 1 op de zonneladder. GroenLinks gaat ervan uit dat deze conclusie is gebaseerd op een onderzoek naar geschikte daken. We zijn dan ook benieuwd welk percentage van de doelstelling dan wel met trede 1 kan worden behaald en welke aanpak er is om die geschikte daken van panelen te voorzien? Daar willen we graag meer van weten.
Duurzaamheid heeft te maken met bewustwording : wat doe je en wat is het gevolg daarvan? Iedereen kan zijn of haar verantwoordelijkheid daarin nemen. Hoe klein ook. In de hoeveelheid afval die je produceert bijvoorbeeld. De plastic soep bv. is een wereldwijd probleem, dat kan zo echt niet langer.
Wij willen het college graag aanmoedigen om met acties te komen, waarbij meer bewustwording wordt gecreëerd over het gebruik van plastic. Gescheiden afval is prima, diftar is nog beter maar helemaal goed zou zijn minder plastic afval creëren. Dus aan de voorkant. Wij komen straks met een motie daarover.
En dan Zorg, sociaal domein:
Ook voor GroenLinks een zorg en aandachtspunt. Aan de ene kant bezuinigingen en de andere kant een grotere vraag. Daar is al het e.e.a. over gezegd.
Wij willen niet dat de zorg te lijden heeft onder de keuzes die wij maken. Liever zien we dat andere posten worden geschrapt en dat het bedrag dat daarmee vrijkomt, naar de zorg gaat -met name jeugdzorg, maar in ieder geval in die richting. Wij vinden een jaarbedrag van bijna een ton voor een lobbyist overbodig, er zijn belangrijkere zaken.
Daarnaast is er sprake van een druk op de samenleving: wij lezen bijvoorbeeld dat de transformatie in het sociaal domein heeft gezorgd voor een andere rolverdeling tussen inwoners, maatschappelijke instellingen en de overheid. De druk is -dat er een grens bestaat aan wat wij van de samenleving kunnen vragen, bijvoorbeeld aan mantelzorgers. Hoe lossen wij dat op?
GroenLinks vindt dat er meer gekeken moet worden naar creatieve en minder gangbare oplossingen. Dat wij oplossingen moeten zoeken in andere hoeken die niet zo voor de hand liggen.
Denk aan het combineren van verschillende generaties en groepen. De achterliggende gedachte hierbij is van elkaar leren en elkaar helpen en wellicht ook op die manier meer begrip voor elkaar krijgen. Ik ga er straks verder op in.
Dan “Bruisend Hoogeveen”: Hoogeveen gaat voor een kindvriendelijke gemeente, voor jonge gezinnen.
Een groep die echter ook steeds groter wordt, zijn de alleenstaanden of alleengaanden. Alleengaande ouderen natuurlijk, ook in verband met langer zelfstandig wonen, maar ook de alleengaande niet-zo ouderen, de jongeren bijvoorbeeld. Het gezin wordt nog steeds als hoeksteen van de samenleving gezien. Maar er zijn ook meerdere smaken en ook die smaken moeten worden bediend. Daarnaast, uit berichten in de samenleving blijkt dat de eenzaamheid hoog is, vooral onder ouderen. Daar moeten we ook wat mee doen.
GroenLinks vindt dat we meer creatieve, combinatie oplossingen moeten vinden om het verminderen van eenzaamheid te combineren met mantelzorg, dit te koppelen, met zorgen voor en wonen met elkaar:
waarom niet denken aan combinatie-woningen met jongeren en ouderen, die op die manier minder eenzaamheid kennen en van elkaar kunnen leren en samen kunnen wonen?
waarom niet denken aan projecten waarbij nieuwkomers een bijdrage kunnen leveren in de samenleving, hun taal kunnen oefenen en in de praktijk hun skills kunnen uitoefenen door daar hulp te geven waar het nodig is? Hoe staat het college hier tegenover? Ook hierover komen we met een motie.
We willen nog een speciaal punt extra uitlichten, namelijk: Armoedebestrijding
Het richten op gezinnen en kindvriendelijk zijn houdt ook in : kinderen een eerlijke kans geven tijdens het opgroeien.
GroenLinks vindt het welzijn van mensen en dus ook kinderen één van de belangrijkste issues in het leven en de samenleving. Het kan niet zo zijn dat bijvoorbeeld alle daken vol zonnepanelen liggen , terwijl onder datzelfde dak mensen niet voldoende te eten hebben of kinderen niet goed mee kunnen komen op school, omdat zij niet de middelen hebben om hun huiswerk goed te kunnen doen.
Armoede leidt af van een normaal bestaan en creëert een achterstand ten opzichte van anderen die niet in armoede op hoeven te groeien. Een samenleving kun je beoordelen aan de hand waarop ze met hun meest kwetsbaren omgaan, dat zou een belangrijke maatstaf voor de uitgaven moeten zijn. Niet de prestige projecten, niet de mooie luxe dingen maar hulp voor degenen die dat het meest nodig hebben.
Nu is er het Kindpakket, waarbij kinderen van ouders met minder financiën een beroep op kunnen doen en gebruik kunnen maken van bv. aanschaf van een identiteitskaart en er is Mantelzorg Vitaal, een programma waarbij mantelzorgers beroep kunnen doen op ontspanning zoals bv. een avondje theaterbezoek. Prachtige initiatieven, waar we heel blij mee zijn.
Maar daarnaast mogen wij de mensen niet vergeten die langdurig onder de armoedegrens leven. De mensen waarbij bv. verborgen armoede speelt omdat er schaamte is. Of de mensen die al langer in de bijstand zitten en waarbij weinig kans op uitstroom is. Waarom niet die groep ook een “Pakket” aanbieden, waarbij ze ook gebruik kunnen maken van faciliteiten die hen wordt aangeboden: zoals bv. korting op zaken die noodzakelijk kunnen zijn als een fiets of een aanbod voor een gratis toneel- of filmvoorstelling.
Nu zijn er talloze hulpverleningsinstanties die naast schuldhulpverlening ook proberen iets meer te doen voor hun cliënten, waarom dat niet samenvoegen in een soort “Steunpakket” waarbij initiatieven worden samengevoegd en op één punt gecoördineerd? Het leven mag namelijk ook leuk zijn! Ook en misschien juist vooral, als je weinig geld te makken hebt! Ook hiervoor hebben wij een motie.
Tenslotte:
Veel van wat wij net noemden staat of valt ook in een omgeving of samenleving waar je je veilig voelt. Je kunt nog zoveel faciliteiten bieden of zaken regelen of organiseren: één van de basisbehoeften is je veilig voelen. Veiligheid heeft ook te maken met een vorm van vrijheid en acceptatie, met tolerantie. GroenLinks had graag gezien dat Hoogeveen als Regenbooggemeente de belangen van de LHBT-gemeenschap had uitgewerkt in een stevig beleid of meegenomen in de begroting.
Onderdeel uitmaken van de LHBT-gemeenschap is ook niet alleen die drie keer per jaar dat wij er aandacht aan geven, dat is 24/7 en 365 dagen per jaar.
We horen nog te vaak dat de samenleving hier niet tolerant is tegenover deze gemeenschap. GroenLinks vindt dat daar een tegengeluid moet ontstaan, in de vorm van een degelijk beleid waarin wij als gemeente de samenleving een handje helpt om hun horizon te verbreden. Om meer kleuren te zien!
Ik begon met een bepaalde uitspraak en ga daar ook mee eindigen omdat dat hier ook weer zeker van toepassing is: “Privilege is als jij denkt dat iets geen probleem is, omdat het voor jou persoonlijk geen probleem is”. Laten we verder kijken dan onze eigen wereld. Tot zover mijn bijdrage, voorzitter.